“ფინანსიალიზაცია” და მიკრო საფინანსო ორგანიზაციები

კეთილდღეობის სახელმწიფოს კრიზისი  და ჭარბვალიანობა განვითარებულ ქვეყნებში

ერთი მხრივ, ომის შემდგომმა ბუმმა (მოგების მაღალი ნორმა), მეორე მხრივ კი, მშრომელების ბრძოლამ და სახელმწიფოების მიერ რესურსების მობილიზაციის საჭიროებამ (კაპიტალის დაგროვების ახალი ციკლის დასაწყებად) მოგვცა ის, რასაც ჩვენ, დღეს, კაპიტალიზმის “ოქროს ხანას” ვუწოდებთ. ეს პერიოდი ხასიათდება შრომასა და კაპიტალს შორის ძალთა ბალანსის შედარებითი სტაბილურობით. განვითარებულ კაპიტალისტურ ქვეყნებში სამუშაო  ძალის კვლავწარმოება უზრუნველყოფილი იყო სრული დასაქმების პოლიტიკით, მოთხოვნის სტიმულირებით. ამ პირობებში, პროფკავშირები ეფექტურად იყენებდნენ კოლექტიური მოლაპარაკების ძალას და 70-იანი წლების შუა ხანებისათვის, შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის (ILO) მონაცემების მიხედვით, 16 განვითარებულ ეკონომიკაში, შრომას ეკავა ეროვნული შემოსავლის 75%.  კრიზისის წინ (მოგების ნორმის დაცემა განვითარებულ ეკონომიკებში 1974-75 წლები), ის 65%-მდე დაეცა და განაგრძო დაღმასვლა. 2008-09 წლებში, შრომის წილი ეროვნულ შემოსავლებში გაიზარდა, თუმცა ზრდა თავად ეროვნული შემოსავლის ზრდის ხარჯზე მოხდა.

70-იანი წლების “მომგებიანობის” კრიზისიდან იწყება ნეოლიბერალური რეაქცია, რომელიც დღემდე ცდილობს კაპიტალის დაგროვების რეჟიმის რესტრუქტურიზაციას. რა თქმა უნდა, ნეოლიბერალურ რეაქციაში ფუნდამენტურად ახალი არაფერია, (იმდენად, რამდენადაც კაპიტალისტური ეკონომიკა შრომას და კაპიტალს შორის დაპირისპირების მუდმივ ძალთა ბალანსს გულისხმობს, როგორც წარმოების ისე რედისტრიბუციის სფეროში) ის სახელმწიფოს შიგნით ცდილობს მოგების ნორმის აწევას, შრომის მიერ ისტორიული ბრძოლის შედეგად მოპოვებული სოციალური სიკეთეების ხარჯზე, ხოლო მის გარეთ იმპერიალისტური სტრატეგიებით და ნეოკოლონიური ვაჭრობით (იგულისხმება ე.წ.  თავისუფალი ვაჭრობა რიკარდოს შედარებითი უპირატესობის კოლონიური თეორიის ჩათვლით. უნდა აღინიშნოს, რომ სწორედ 70-იანების კრიზისის შემდგომ ხდება წარმოებისა და ვაჭრობის გლობალიზაციის პროცესის ინტენსიფიკაცია და ფინანსური  კაპიტალის როლის ზრდა, რაც მიუთითებს იმაზე, რომ კაპიტალის მოძრაობის კანონებს მომგებიანობა განსაზღვრავს). სწორედ კეთილდღეობის სახელმწიფოს კრიზისმა წარმოშვა ნეოლიბერალური რეაქცია, რომელმაც გამოიწვია დაგროვების “ფინანსიალიზაცია”[1].

გაგრძელება -  http://european.ge/kapitalis-finansializacia-damikrosafiansoebi/